Gezondheidscentrum

Met de geboorte van de eerste baby’s in de kraamkliniek in Tampèlga is in februari 2011 het multifunctionele gezondheidscentrum ingewijdmet de opening van de kraamkliniek. Onder de titel ‘Gezonde toekomst voor Tampèlga’ zijn we aan dit project begonnen. Geheel volgens planning is twee jaar na het bepalen van de locatie de CSPS (Centre de Santé et de Promotion Sociale, zoals de officiële benaming luidt) opgeleverd. Uitvoering van dit project, dat in verband met zowel de financiële als de organisatorische haalbaarheid is verdeeld over twee jaar, heeft plaatsgevonden in nauw overleg met de lokale verantwoordelijken. Omdat het centrum is opgezet met toestemming en volgens de criteria van het ministerie van Gezondheid van Burkina Faso, betaalt zij de gekwalificeerde zorgverleners. In mei 2012 was de CSPS volledig operationeel. Na diverse bezoeken ter plaatsen zijn we zeer positief: het centrum is een voorbeeld voor de hele provincie, zowel qua opzet en organisatie als behandelingen.

Medische hulp, preventie en voorlichting

Naast algemene medische hulpverlening, kraamzorg en post- en prenatale controles, heeft het centrum ook een belangrijke functie in het kader van voorlichting over gezondheid, (onder)voeding en hygiëne. Belangrijke issues zijn malaria, diarree, infectieziekten, aids en seropositiviteit, soa’s, gezinsplanning en het verstrekken van voorbehoedsmiddelen, vaccinaties en medicijnen. Personeel, medewerkers en comité’s van CSPS en school hebben nauw contact. Voorlichtingsbijeenkomsten kunnen plaatsvinden bij de school in de door zonnepanelen verlichte studiezaal/bibliotheek met tv en dvd-speler.

Door adequate hulp, kennis en voorzorgsmaatregelen wordt de zelfredzaamheid vergroot en kan veel leed worden voorkomen. Baby- en kraamvrouwensterfte kunnen worden verminderd. Sexuele voorlichting is vooral ook noodzakelijk omdat meisjes vaak op jonge leeftijd ongewild zwanger raken.
De overheid voorziet in vaccinatieprogramma’s voor baby’s en kinderen en stimuleert gezinsplanning. Maar vaak ontbreken – vooral op het platteland – de middelen en faciliteiten. Er is geen basisgezondheidsverzekering, wel een nieuw staatsprogramma voor bepaalde situaties, zoals gratis extra zorg bij vroeggeboorten en een anti-malariacampagne.Voor consulten en opnames wordt een vergoeding gevraagd. De kliniek krijgt een eerste voorraad medicijnen van de overheid. Van wat patiënten betalen worden nieuwe medicijnen gekocht. Er worden muskietennetten ter beschikking gesteld aan de vroedvrouw die deze uitreikt aan de kraamvrouwen, inclusief voorlichting.

Het centrum omvat:
• een algemene kliniek met wachtruimte, onderzoekskamer, kantoortje en opnamekamer
• een kraamkliniek, gelijk aan de algemene kliniek, een van de kamers is ingericht als bevalkamer
• twee woningen, voor de verpleegkundige en de vroedvrouw
• drie externe toiletgebouwtjes, een bij elke kliniek en een bij de woningen • een geboorde waterput met pomp
• een verbrandingsinstallatie voor het medische afval
• een extra geïsoleerd en beveiligd depot voor geneesmiddelen.

Alle gebouwen zijn voorzien van zonnepanelen voor elektriciteit. In de klinieken zijn van de meeste ruimten de vloeren en wanden betegeld. Op het middenterrein en bij de kliniek zijn bankjes geplaatst. Op eigen initiatief heeft men later zelf een patiëntenkeuken bijgebouwd. Het personeel van de CSPS bestaat uit een verpleegkundige, een vroedvrouw, een beheerster van de apotheek en wachten voor de beveiliging en huishoudelijke werkzaamheden. Door het ministerie van Gezondheid is een basispakket medische benodigdheden en meubilair geleverd. Omdat tijdige levering van bedden, bevaltafels, infuushouders, medische instrumenten en medicijnen uitbleef, heeft Madame Ouaga gezorgd voor de eerste noodzakelijke aanschaf. Groot was het enthousiasme in juli 2011 bij de ontvangst van grote hoeveelheden in Nederland door particulieren afgestane baby- en kinderkleertjes, knuffels, beddengoed en door het Diaconessenhuis Leiden geschonken medische materialen. Het transport was ons gratis aangeboden door een relatie. zijn enthousiast ontvangen. In december 2012 arriveerden in de ambulance nog twintig dozen met medische materialen, die in Nederland door ziekenhuizen aan SMO ter beschikking waren gesteld.

Centrumfunctie

Conform de wens van de bevolking ligt het complex niet ver van de basisschool zodat deze openbare instellingen samen een centrumfunctie vervullen. Het verzorgingsgebied omvat vele dorpjes en nederzettingen, ook buiten de directe gemeenschap van Tampèlga. De gezondheidspost is bepaald geen overbodige luxe. De dichtstbijzijnde medische hulp was in een primitief kliniekje op ruim anderhalf uur lopen. Ziekenhuizen zijn door gebrek aan vervoer en infrastructuur nagenoeg onbereikbaar. De gezondheidsproblemen in Burkina Faso zijn groot, door onder andere armoede, vervuild drinkwater, malaria, tuberculose en ondervoeding.

Beheer

Het centrum wordt beheerd door een lokaal comité (COGES: Comité de Guestion de Santé) onder supervisie van de regionale overheidsinstantie voor de gezondheidszorg. Voor een goed gebruik en onderhoud van de zonnepanelen zijn mensen aangesteld en geïnstrueerd. De geboorde waterput valt onder een speciaal comité dat de plaatselijke waterputten beheert en bij de gebruikers het geld int en het onderhoud regelt. De kosten voor het totale project bedroegen € 107.000. Ontwikkelingsorganisatie Impulsis heeft € 42.000 bijgedragen. De overige middelen zijn afkomstig van lijfrentes en giften.

Ambulance redt levens

Madame Ouaga heeft een ambulance gekocht die medio december 2012 in Tampèlga is gearriveerd. De wagen wordt ingezet voor het vervoer van zieken uit de dorpen naar de CSPS en – indien nodig – vandaar naar ziekenhuizen. Sinds de opening van de medische post konden de bewoners van de omvangrijke regio nu weliswaar in hun eigen gebied terecht voor hulp, maar er was geen enkele mogelijkheid voor ziekenvervoer. Op het platteland zijn geen geasfalteerde wegen en men heeft er geen adequate vervoermiddelen. Wij kunnen ons hier nauwelijks voorstellen hoe belangrijk dit transportmiddel is voor de zieken en zwangere vrouwen die niet in staat zijn om in de hitte urenlang te moeten lopen om bij de CSPS of een ziekenhuis te komen. De noodzakelijke deskundige hulp komt dan vaak te laat. Door de inzet van de ambulance zijn al mensenlevens gered.

De ambulance is door Madame Ouaga voor een vriendenprijs overgenomen van de ambulancedienst in Leiden, per schip naar de haven van Abidjan (Ivoorkust) getransporteerd en vandaar naar Ouagadougou gereden. Daar is de luchtvering vervangen door bladveren om de wagen geschikt te maken voor het rijden op het platteland. Op het terrein van de CSPS is een hangar geplaatst. Een uit Tampèlga afkomstige chauffeur heeft in Ouagadougou een speciale training gevolgd voor het rijden met de ambulance. Onderhoud, brandstof, verzekering en personeel zijn ondergebracht bij het beheercomité van de CSPS. De kosten worden betaald door de (potentiële) patiënten via een verzekeringspremie.
Aanschaf, aanpassingen en hangar zijn gefinancierd uit giften aan onze stichting; een groot deel van de transportkosten is betaald uit een sponsoractie onder het Delftse bedrijfsleven.

Maart 2011: pasgeboren baby Rosine met haar moeder.

Madame Kaboré in haar apotheek.

 

Uitpakken van medische artikelen uit Leiden, een verbrandingsoven voor medisch afval, de bij de kliniek gebouwde waterpomp en latrine

Een speciaal team komt de schooljeugd vaccineren

 

Woning en sanitair voor het medisch personeel.

Medio december 2012 arriveert de ambulance bij het centrum.

Vergadering van het beheercomité.